Batı Kürdistan'ın Qamişlo kentine dair politik-askeri durum; @pexwaz yazdı

Qamishlo, Rojava yani Batı Kürdistan'ın başkenti.

1926 yılında Toros Demiryolu çalışmaları sırasında Nusaybin'den ayrılarak kuruldu. Nüfusu hakkında kesin bir rakam olmamakla birlikte son göçlerle 500 bin ile 1 milyon arasında rakamlar telafuz ediliyor.

2004 yılında 50 kişinin öldüğü ırkçı Arapların Kürt taraftarlara saldırılarıyla başlayan serhildanın da merkezidir.  Kentin yüzde 80'e yakın bölümünü Kürt nüfus oluştururken geri kalan yüzde 20'nin yüzde 90'ı Asuri ve Ermenilerden oluşuyor. Rejmi destekleyen küçük ama etkili bir Arap nüfus var.

Kentte rejim birliklerinden hariç başlıca 3 askeri oluşumdan bahsetmek mümkün.

1- YPG:

Kürt Savunma Birlikleri. Qamishlo'daki en güçlü askeri varlık. Sayıları hakkında kesin bilgi yok. Ancak kentte uzun süredir örgütlü halde bulunan YPG güçlerinin ellerinde tank, panzer de dahil olmak üzere çok sayıda ağır silaha sahip olduğu biliniyor. Sayıları hakkında 5 bin ile 10 bin arasında rakamlar veriliyor. Ama bu rakamların hiç biri confirme edilemiyor.

2. SUP :

Süryani Birlik Partisi / (Syriac Uninon Party)

Kentte Kürtlerden sonraki en yoğun etnik nüfus olan  Süryanilerin kendilerine ait bir de silahlı grubu var. SUTORO isimli milis gücünün militan sayısı yüzlerle ifade ediliyor. Çoğu YPG eğitiminden geçmiş bu savaşçılar arasında kendini rejime yakın hissedenlerin sayısı oldukça az. SUTORO militanlarının hem lojistik hem eğitim çalışmaları ağırlıklı olarak YPG üzerinden yapılıyor. Geçtiğimiz sene ana karargahları rejim güçleri tarafından saldırıya uğradı. Ancak ölen ya da yaralanan olmadı. Rejimle direkt bir çatışma içine girmeyen Süryaniler, Yüksek Kürt Konseyi'nin denetemindeki kent yönetiminde de yer alıyor. Ayrıca yakın zamanda açıklanan geçiş hükümeti süresinde kurulan 82 kişilik Kurucu Meclis'te de yer alıyorlar.

3- TEY AŞİRETİ ve ARAPLAR

Liderliğini Mahummed Al Faris'in yaptığı aşiret rejimiyle işbirliği içinde ve iyi silahlandırılmış durumdalar. Kentin Haret Tey isimli mahallesinde kontrolü elinde tutan aşiret üyeleri rejimin örgütlediği National Defence Force / Ulusal Savunma Güçleri (NDF) isimli oluşumun da bir parçası. Aşiretin kentteki askeri birlikler ile hala güçlü bağları ve iletişimleri mevcut.

ESAT REJİMİNİN ASKERİ DURUMU

Kentte hala bazı küçük askeri ve istihbarat birimleri rejim birliklerinin kontrolünde. Ancak kentin yüzde 99'u YPG denetiminde. YPG güçlerinin bu merkezlerin devamına olası büyük bir çatışmadan kaçınmak için göz yumduğu belirtiliyor.

Kentte sivil bir havaalanı da mevcut. Qamishlo'daki Esad rejimi birliklerinin sayısının 5 bin civarında olduğu belirtiliyor. Kentin YPG denetimine geçmesinin ardından barikatlar ardına çekilerek savunma pozisyonuna geçen rejim birlikleri kent dışındaki piyade tugayında yoğunlaşıyor. Ayrıca Havaalanı ve kent dışında havaalanı stratejik bölgelerinde de yoğun bir askeri varlık sözkonusu.

Kentteki kaynaklar olası bir rejim YPG savaşında YPG'nin bu savaşı kazanacağı konusunda hemfikir. Ancak herkesin üzerinde uzlaştığı bir başka nokta ise böyle bir savaşın kente büyük bir yıkım getireceği. YPG ve rejim birliklerini kontrol noktalarının bile karşı karşıya kurulduğu kentte iki tarafın da elleri 24 saat tetikte. Rejim birlikleri ile YPG güçleri arasında bir kaç küçük sürtüşme haricinde şu ana kadar ciddi bir gerilim yaşanmadı. Kentteki kaynaklar iki tarafın da ikinci bir cephe açmaktan kaçındığını söylüyor.

YPG ve Kürtler açısından değerlendirildiğinde bu durumun bazı kazanımları da mevcut. Rojava'daki El Kaide varlığı ile yürütülen savaş sürerken rejim ile girilebilecek bir savaş yeni cephe ve kent için yıkım anlamına geliyor. Aynı zamanda Nusaybin'in hemen karşısındaki bu stratejik şehirdeki önemli orandaki rejim birliğinin mevcudiyeti ismi dillendirilmese de Türkiye'nin bölgeye olası bir dış müdahalesini de engelliyor.

Qamishlo, Rojava'nın başkenti olarak görüldüğü için YPG'nin burada psikolojik bir üstünlüğü de söz konusu. Ancak savaşın uzun vadede böyle devam etmesi, YPG'nin Rojava'daki El Kaide varlığını süpürmesi ve konumunu güçlendirmesi karşısında Qamishlo'daki askeri ve siyasi durumun da değişmesi öngörüsü yakın zamanda gerçekleşebilecek en güçlü senaryolardan biri olarak karşımızda duruyor. 

  Not: Eksik bilgi, yanlış bilgi, katkı diyebileceğiniz bir veri varsa yorum olarak atarsanız sevinirim